در جستجوی پاسخ به این سوال تصورات مختلفی به وجود آمده است. دستهای آن را زیربنای همهی علوم و فنون میدانند، در حالی که گروهی آنرا در حد یک علم غیر مفید کاهش میدهند. در این کشاکش تفاسیر و تعابیر برداشتهای متنوعی از سوی متخصصین و غیر متخصصین بیان میشود. عوام آنرا علم اعداد میپندارند، منطقیون آن را قسمتی از فلسفه میشمارند، از دیدگاه طالبان مسائل نظری، تئوریهای ریاضی فنون و هنر هستند و لاغیر و بالأخره مهندسین و فیزیکدانان و دانشمندان علوم عملی آن را مجموعهای از روشها و تکنیکهای خاص میدانند.
بیشک دانش ریاضی با پیشرفت سریع علم اهمیت ویژهای پیدا کرده است و اعتبار و ارزش آن روز به روز روشنتر میگردد. اما برداشت مبتدیان و محصلین از تعابیر متنوع فوق، ممکن است موجب ابهامات عدیدهای شود که چه بسا موجبات دلزدگی از ریاضی را فراهم آورده و در نتیجه رشد و توسعه آن را کاهش میدهد.
عوام قلمرو دانش ریاضی را فقط عداد میدانند و لذا در باور اینان یک ریاضیدان انسانی است با قامتی خمیده که در کنجی نشسته و هزاران هزار محاسبات عددی دشوار انجام میدهد. اما مسلما آنهایی که با قسمتهایی از ریاضیات سروکار دارند میدانند که این تصور عاری از حقیقت است. اگر از شاخهی خاص ریاضی یعنی نظریهی اعداد که کاملاً با اعداد سر و کار دارد بگذریم در بسیاری از کتب ریاضی عددهای چندانی به چشم نمیخورد.
بعضی دانش ریاضی را یک دانش غیر پویا میپندارند. به گمان اینان ریاضیات متشکل از مکتشفات بابلیان، هندیان، یونانیان، اعراب و ایرانیان است و هر چه که هست به پیشینیان تعلق دارد و پیشرفت این علم خاتمه یافته است. در نتیجه از دیدگاه اینان یک ریاضیدان کسی است که اعمال حساب مقدماتی، هیئت قدیمی و مختصری هم از هندسه اقلیدسی بداند. بدون شک این نوع تلقی شبیه آن است که بگوییم اگر کسی حرکت و سکون را تشخیص دهد یک فیزیکدان است و اگر بتواند دو خط رساله منطق ابن سینا را بخواند یک منطقی است!
متأسفانه نوعی از این طرز تلقی در بعضی از محصلین و دانشجویان نیز وجود دارد. یعنی آنها کل ریاضیات را دانش اکتسابی میدانند و بر قدرت خلاقیت و ابتکار و تفکر در این رشته معتقد نیستند. ولی واقعیت کاملا در خلاف این جهت قرار دارد. در پاسخ به این نوع نگرش به دانش ریاضی به ذکر این نکته اکتفا میکنیم که رشد و تکامل دانش ریاضی از دهه های آخر قرن نوزدهم و در قرن بیستم میلادی به شدت افزایش یافت. امروزه بیش از ۳۵۰ مجلهی معتبر در این زمینه منتشر میشود که اکثر آنها فقط مقالات تحقیقی و بدیع ریاضی را چاپ میکنند و تعداد مقالات تحقیقی به قدری زیاد است که بعضا حتی دو سال طول میکشد تا یک مقاله پذیرفته شده به چاپ برسد. حوزهی قلمرو این دانش در قرن اخیر به قدری وسعت یافته است که هیچکس حاضر نیست در بیش از یک شاخه بسیار تخصصی صاحبنظر شود.
از این رو ریاضیات صرفا محاسبات عددی نمیتواند باشد و ریاضیدان یک ماشین الکترونیکی محاسبه نیست. یعنی ماشین محاسبه میکند ولی ریاضیدان تفکر میکند و خلاقیت دارد. بدیهی است که ماشین محاسبه علیرغم محاسبات پیچیده هرگز نمی تواند ابتکار و خلاقیت داشته باشد.
جلسه ی سرگروهها...برچسب : نویسنده : rayamath بازدید : 50